ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΠΙΘΙΚΩΤΣΗΣ

Σαν σήμερα το 2005 έφυγε από τη ζωή ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης. 

Παρακάτω αναδημοσιεύουμε κείμενο του Ριζοσπάστη της Παρασκευής 8 Απρίλη 2005 :

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΠΙΘΙΚΩΤΣΗΣ

Σίγησε μια κορυφαία λαϊκή φωνή

Ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, ένας από τους κορυφαίους λαϊκούς τραγουδιστές και συνθέτες, που, με τη μαγική, «ξύλινη» φωνή του, για μισό και πλέον αιώνα, πρόσφερε ανεπανάληπτες ερμηνείες, δεν υπάρχει πια. Η φωνή, που επί δεκαετίες διηγήθηκε «σελίδες» της ιστορίας του τόπου μας, και «μίλησε» για τις ελπίδες, τους καημούς, τους αγώνες, τα πάθη, τους έρωτες του λαού μας, σίγησε. Ο «σερ» του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού πέθανε στα 83 του χρόνια (είχε γεννηθεί στις 11/12/1922). Είχε νοσηλευτεί από τις αρχές του χρόνου - στις 5 Ιανουαρίου ο Γρ. Μπιθικώτσης είχε υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, αλλά ακολούθως παρουσίασε χημική πνευμονία. Χειρουργήθηκε δυο ακόμα φορές για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που εμφανίστηκαν, όμως τελικά χθες δεν άντεξε στο νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν, αφού παρουσίασε σηψαιμία και πολυοργανική ανεπάρκεια.

Η πορεία του καλλιτέχνη, από το ρεμπέτικο μέχρι το έντεχνο, ξεκίνησε στη δεκαετία του '40. Από πολύ μικρός έπαιζε κιθάρα, ενώ αργότερα τον κερδίζει το μπουζούκι. Ηδη, έχει γνωρίσει τον Μάρκο Βαμβακάρη, τον «Σωκράτη» της λαϊκής μας μουσικής, όπως τον αποκαλούσε. Η πρώτη του ηχογράφηση, σαν συνθέτης, με ερμηνευτές την Σούλα Καλφοπούλου και τον Μάρκο Βαμβακάρη, το «Τρεμοσβήνει το καντήλι», γίνεται το 1949. Για ν' ακολουθήσουν άλλες δημιουργίες του, με ερμηνευτές τους Πρόδρομο Τσαουσάκη, Σταύρο Τζουανάκο, Καίτη Γκρέυ, Ρένα Ντάλλια, Γιώτα Λύδια, Πόλυ Πάνου, Μανώλη Αγγελόπουλο και άλλους.

Τα τραγούδια που τον καθιερώνουν σαν ερμηνευτή είναι το δικό του «Τρελοκόριτσο» και το «Γαρίφαλο στ' αυτί» του Χατζιδάκι. Παράλληλα, ερμηνεύει τραγούδια των Βαμβακάρη, Τσιτσάνη, Παπαϊωάννου, Μητσάκη, Δερβενιώτη... Ολα αυτά πριν από τη συνάντησή του με τον Μίκη Θεοδωράκη.

Στα πέτρινα χρόνια της Μακρονήσου, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης γνωρίστηκε με τον Μίκη Θεοδωράκη. Λίγο αργότερα, σε μια μεταγωγή τους, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης πρόσφερε στον Μίκη ένα κύπελλο με νερό, κάτι που ο συνθέτης δεν ξέχασε ποτέ. «Μου έδωσε να πιω ένα ποτήρι νερό και εγώ του το ανταπέδωσα. Με αυτό το "νερό" ξεδιψάσαμε και οι δυο μας έναν ολόκληρο λαό στα δύσκολα, πέτρινα χρόνια...», έλεγε παλιότερα. Το 1959, ξανασμίγουν, όταν ο Τάκης Λαμπρόπουλος, καλλιτεχνικός διευθυντής της «Columbia», κάλεσε επειγόντως τον Μπιθικώτση να συναντηθεί με τον Θεοδωράκη. Ο συνθέτης ήθελε τον Μπιθικώτση για να τραγουδήσει τον «Επιτάφιο». Στην αρχή, τα τραγούδια δεν άρεσαν στον Μπιθικώτση, αλλά εκείνο που τον κράτησε κοντά στον Μίκη ήταν δύο άλλα τραγούδια, η «Μαργαρίτα Μαργαρώ» και το «Μάνα μου και Παναγιά». Τελικά, ο «Επιτάφιος» άνοιξε το δρόμο στη μελοποιημένη ποίηση, ένα δρόμο που χαράχτηκε ανεξίτηλα και στα επόμενα χρόνια από τις συγκλονιστικές και ανεπανάληπτες ερμηνείες του Γρηγόρη Μπιθικώτση. Σε τραγούδια του Μ. Θεοδωράκη, όπως: «Επιτάφιος» 1960 (Γιάννης Ρίτσος), «Σε πότισα ροδόσταμο» 1961 (Νίκος Γκάτσος), «Βρέχει στη φτωχογειτονιά» 1961 (Τάσος Λειβαδίτης), «Επιφάνεια» 1962 (Γιώργος Σεφέρης), «Το τραγούδι του Νεκρού Αδελφού» 1962 (Μίκης Θεοδωράκης), «Καημός» 1962 (Δημήτρης Χριστοδούλου), «Αυτούς που βλέπεις» 1963 (Μιχάλης Κατσαρός), «Οι Μοιραίοι» 1964 (Κώστας Βάρναλης), «Αξιον Εστί» 1964 (Οδυσσέας Ελύτης), «Ρωμιοσύνη» 1966 (Γιάννης Ρίτσος), «Οκτώβρης '78» 1977 (σε ποίηση Μάνου Ελευθερίου, Δημήτρη Χριστοδούλου, Ερρίκου Θαλασσινού, Τάσου Λειβαδίτη, Γιάννη Θεοδωράκη και Λευτέρη Παπαδόπουλου). Επίσης, «Πάει ο καιρός» 1965 (Νίκος Γκάτσος - Μάνος Χατζιδάκις), «Ασπρη μέρα και για μας» 1966 (Νίκος Γκάτσος - Σταύρος Ξαρχάκος), «Μ' ένα παράπονο» 1969 (Νίκος Γκάτσος - Δήμος Μούτσης), «Επιστροφή» 1970 (Νίκος Γκάτσος - Μάνος Χατζιδάκις).

Στη «Μαγική Πόλη» των Θεοδωράκη - Χατζιδάκι («Παρκ», 1963) ερμηνεύει το υπέροχο «Είμαι αϊτός χωρίς φτερά» (στίχοι: Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου) κι ένα χρόνο αργότερα στο δίσκο «Πολιτεία Β`» του Θεοδωράκη θα τραγουδήσει το αριστουργηματικό «Γωνιά - Γωνιά». Από τα πολλά υπέροχα τραγούδια που σμίλεψε με τη φωνή του είναι των Ακη Πάνου («Οταν σημάνει η ώρα», «Θα κλείσω τα μάτια» κ.ά.), Γιάννη Σπανού («Μια Κυριακή», «Ακου πώς κλαίει ο μπαγλαμάς»), Σταύρου Κουγιουμτζή κ.ά. Η τελευταία προσωπική του περίοδος περιλαμβάνει οκτώ δίσκους με δικά του τραγούδια: «Ενα όμορφο αμάξι με δυο άλογα», «Το μεσημέρι καίει το μέτωπό σου», «Εγνατίας 406», «Ο κυρ - Θάνος» κ.ά.

ΒΑΣΙΚΗ ΠΗΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΩΝ: ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 

ΠΗΓΗ ΠΡΩΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ: 

Η νύχτα που ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης έγινε τραγουδιστής -Με το «Γεννήθηκες για την καταστροφή»

 [εικόνες & βίντεο] - iefimerida.gr

http://www.rizospastis.gr/story.do?id=2796674